LSC’s Life Skills Glossary is a timely resource to enrich and accelerate the conversation around making life skills a part of mainstream education for India’s young people. A comprehensively defined set of skills, developed in the Indian context, is necessary for providing a common vocabulary for the life skills ecosystem. All the life skills mentioned and explained are human capabilities that any young person, regardless of their socio-economic background, gender, sexual orientation or neurodiversity, could aspire for.
Life skills
SKILLTAGS: The India Glossary of Life Skills has 52 Life Skills defined and explained. However, in order to help educators and other organisations negotiate their way through so many skills, each of the life skills have been carefully tagged with one or more of the seven tags described below.
We invite you to share your feedback and comments on the LSC India Glossary. We are very keen to hear your ideas and suggestions as we continue to make the India Glossary better and more relevant. Please write to us here
LSC’s Life Skills Glossary is a timely resource to enrich and accelerate the conversation around making life skills a part of mainstream education for India’s young people. A comprehensively defined set of skills, developed in the Indian context, is necessary for providing a common vocabulary for the life skills ecosystem. All the life skills mentioned and explained are human capabilities that any young person, regardless of their socio-economic background, gender, sexual orientation or neurodiversity, could aspire for.
Life skills are abilities that enable a person to navigate a range of life contexts with a sense of personal confidence, social conscience and
professional competence.
They are developed through the use of processes that are inclusive and sensitive to individual, local and regional diversity.
LSC’s Life Skills Glossary is much needed to accelerate the conversation around making life skills training a part of mainstream education for India’s young people. A comprehensively defined set of terms and definitions makes it easier to have insightful conversations and discussions with a commonly understood vocabulary.
Care has been taken to ensure that all the skills mentioned and explained are human capabilities that any young person, regardless of their socio-economic background, gender, sexual orientation or neurodiversity, could aspire for. It behoves every educator to endeavour to foster these life skills in all their learners. The language used is therefore objective throughout, deliberately gender-neutral, and implies inclusion. Any special provisions that different groups of young people require could be indicated in the life skills curricula and assessment tools that arise from this glossary.
LSC’s India Glossary of life skills is a list of life skills that emerged from an extensive review of 63 SEL, life skills, and 21st-century skills frameworks, globally covering 7 regions with a special focus on work done in and on India. Out of the 63 frameworks, 26 were chosen considering their focus on the Indian landscape and shared with the EASEL Labs of Harvard School of Education for mapping. The definitions for each of these skills have been developed based on literature reviews of relevant research papers.
This glossary is a reference point for the development of assessment tools by LSC partners to measure specific skills in young people, as well as, a contextualised glossary of life skills for each state, using inputs from LSC partners. It can also be the basis for designing contextualised curriculum to teach life skills in the different states of India. Most importantly, the glossary can be a vital resource for teachers and NGO partners to alter learning processes and experiences they design to enable the authentic nurturing of life skills in young people.
The LSC India Glossary of Life Skills was informed by skills across 26 Indian and International frameworks. These frameworks were mapped by EASEL Labs at Harvard University for LSC to understand how the life skills in these frameworks relate to each other. The definitions of the life skills in the India Glossary have taken this mapping into consideration and adapted as well as contextualised them for India. You can find the mapping back of the life skills in the LSC India Glossary on the Explore SEL website by EASEL Labs.
Life skills
SKILLTAGS: The India Glossary of Life Skills has 52 Life Skills defined and explained. However, in order to help educators and other organisations negotiate their way through so many skills, each of the life skills have been carefully tagged with one or more of the seven tags described below.
We invite you to share your feedback and comments on the LSC India Glossary. We are very keen to hear your ideas and suggestions as we continue to make the India Glossary better and more relevant. Please write to us here
LSC’s Life Skills Glossary hi India thalaiten an nitin zirna a life skills hrang hrangte an hman tam zawk theihna atana puitu leh tichaktu atana duan a ni a. Life skills hrang hrang pawm tlan theih leh hriatthiam dan inang nei tur hian, fiah leh huamzau zawk a skills hrang hrangte hrilhfiah hi a tul hle a ni. Life skills hrang hrang tarlan leh a hrilhfiahnate hi thalai tupawh, eng chhungkua atanga lo chawrchhuak, hmeichhia emaw mipa a ni emaw, ngaihtuahdan hrang deuh pumi pawh ni se, beisei leh hlenchhuah theih vek a ni.
Life skills kan tih chuan kan thil hriat bel sa emaw, la hriat loh a ni emaw, hun harsaah pawh mahni inringtawkna nei a, midangte ngaichang chung leh mahni hnathawhah mi rintlak ni tur a hmang chang hriatna pawimawh tak takte hi a ni. Life skills hrang hrang ti chak a hmasawn zel tura kan hmalakna chu mimal tin tante, tualchhung leh rambung hrang hrang a inanlohnate huapzo leh hre chunga kal pui tur a ni.
LSC’s Life Skills Glossary hi India thalaiten an nitin zirna a life skills hrang hrangte an hman tam zawk theihna atan a pawimawh em em a. Zau taka hrilhfiahna leh sawi fiahna hian awlsam zawk leh ril zawk a sawiho leh titi ho theihna tawngkauchheh mipui vantlang tan a chhawpchhuak a ni.
Life skills hrang hrang tarlan leh a hrilhfiahnate hi thalai tupawh, eng chhungkua atanga lo chawr chhuak, hmeichhia emaw mipa a ni emaw, ngaihtuahdan hrang deuh pumi pawh ni se, an beisei leh hlenchhuah theih tura uluk taka duan chhuah a ni a. Zirlai zawng zawng ten life skills tha an neih theihna turin he Glossary hian zirtirtu a pui a ni. Tawngkam hmante hi hriatthiam awlsam tak a ni a, mipa leh hmeichhia a thliar hrang lo a, huapzo tak tura duan a ni. Thalai pawl hrang hrangte mamawh tur ruahmanna bik engpawh he Glossary atanga lo chhuak life skills curricula leh assessment tools-ah hian tarlan theih a ni.
LSC’s India life skill glossary a life skills chi hrang hrang awmte hi uluk taka 63 SEL, life skill hrang hrang leh 21st century skills framework te zirchian hnua lak chhuah ni in, khawvel ram bung hrang 7 huap in, India ram chhunga lo tih tawh leh India ram tana siam tawhte ngaipawimawh chung a duan a ni. Framwork 63 zirchian zinga 26 chu India ram tana a in mil tura ngaih niin thlan chhuah a ni a, heng thlanchhuahte hi mapping tih turin Harvard School of Education a EASEL Labs ah thawn a ni. Uluk taka research paper-te zirchian hnuah chauh skill tinte hrilhfiahna hi duan a ni.
He glossary hi LSC thawhpuiten thalai thiamna bik tehna an siamna tura tehfung a atan te leh, LSC partner te puihna in state tin te mil tur glossary a ni. India ram state hrang hrang ten mahni state mil a life skills an in zirtir theihna tur curriculum duan chhuahna atan pawh he Glossary hi a tangkai hle bawk. A pawimawh berah chuan, he Glossary hi zirtirtute leh NGO tan chuan hmanraw pawimawh tak, thalai ten a tak life skills an neih theih nan, zirdan kal phung herrem thiamna leh tawnhriat sa hman tangkai thiamna a pe a ni.
LSC India Glossary Life Skills hi India ram leh rampawn a framework 26 a skill hrang hrangte rawn chunga duan a ni. Heng framework a life skill hrang hrangte inkungkaih dan LSC tan a hriatchian a nih leh zual theihnan framework-te hi EASEL Labs Harvard University in a mapped vek bawk a ni. India Glossary a life skill hrilhfiahna ah he mapping lo tih tawh hi ngaihpawimawh ni in, siamrem ngai te siam rem a ni a, India ram mil thei tura herrem a ni. Heng life skills, LSC India Glossary mapping tihna hi Explore SEL website EASEL Lads ah hmuh theihin a awm.
Life skills
SKILLTAGS:LSC India Glossary of Life Skills hi Life Skills hlawm 52 in an then a, chung chu chipchiar taka chhiarchhuah te, sawi fiah te, hrilhfiahte an ni. LSC Glossary-a Life Skills zawng zawngah tih tur pakhat emaw a aia tam chu kan tel a, chungte chu zirtirtute leh thildanga stakeholder pawlte, hetiang lam thiamnaa awlsam zawk leh tangkai zawka kawng kawhmuhtu a ni theihna tura puihtu a ni.
We invite you to share your feedback and comments on the LSC India Glossary. We are very keen to hear your ideas and suggestions as we continue to make the India Glossary better and more relevant. Please write to us here
जीवनकौशल्य परिभाषाकोश Life Skills Collaborative भारतीय युवावर्गासाठी प्रचलित असलेल्या मुख्य शिक्षणप्रवाहाचे जीवनकौशल्ये हे एक अभिन्न अंग व्हावे यासाठी शैक्षणिक परिसरात होत असलेले विचारमंथन समृद्ध करून विशेष चालना देण्यासाठी अत्यंत समायोचित रीतीने विकसित केलेला महत्वाचा स्रोत आहे. भारतीय संदर्भ लक्षात घेऊन जीवन कौशल्यांच्या सर्वसमावेशक व्याख्या केलेला हा संच जीवनकौशल्य क्षेत्रासाठी सामाईक परिभाषा उपलब्ध करून देण्यासाठी अत्यंत आवश्यक आहे. इथे नमूद आणि स्पष्ट केलेली सर्व जीवनकौशल्ये या, सामाजिक-आर्थिक पार्श्वभूमी, लिंग, लैंगिक वर्तनपसंती, किंवा मानवीय व्यक्तीविशेष अशा सर्व प्रकारच्या भिन्नतांच्या निरपेक्ष असलेल्या , आणि कोणत्याही तरुण व्यक्तीला त्या प्राप्त करण्याची उमेद राखता येईल अशा मानवी क्षमता आहेत.
कोणत्याही व्यक्तीला तिच्या वैयक्तिक आत्मविश्वास, सामाजिक कर्तव्याची जाणीव आणि व्यावसायिक क्षमता यांच्या जाणीवेसह परिचित, अपरिचित आणि आव्हानात्मक परिस्थिती/संदर्भातून मार्गक्रमण करायला मदत करतात अशा महत्वाच्या प्रक्रिया म्हणजे जीवन कौशल्ये. वैयक्तिक, स्थानिक आणि प्रादेशिक या पातळ्यांवरील विविधतेला समाविष्ट करून तसेच या सर्वांसाठी संवदेनशील असणाऱ्या अशा प्रक्रियांचा वापर करून जीवनकौशल्य प्रक्रिया विकसित केल्या जातात.
जीवनकौशल्य परिभाषाकोश हा, युवावर्गासाठी प्रचलित असलेल्या मुख्य शिक्षणप्रवाहाचे, जीवन कौशल्ये हे अभिन्न अंग व्हावे, यासाठी जीवनकौशल्याविषयी शैक्षणिक विश्वात होत असलेले विचारमंथन समृद्ध करून त्याला विशेष चालना देण्यासाठी अत्यंत आवश्यक असणारा दस्तावेज आहे. सर्वसमावेशक रीतीने शब्दबद्ध केलेल्या संज्ञा आणि व्याख्या यामुळे सामाईक परिभाषेच्या आधारे जीवनकौशल्याविषयी अर्थपूर्ण चर्चा व संवाद सुलभतेने करणे शक्य होते..
परिभाषाकोशात नमूद आणि स्पष्ट केलेली सर्व जीवनकौशल्ये या, कोणतीही सामाजिक-आर्थिक पार्श्वभूमी, लिंग, लैगिंक वर्तनपसंती किंवा मानवी व्यक्तीविशेष अशा संदर्भांचा परिणाम न होणाऱ्या मानवी क्षमता आहेत. तसेच या क्षमता कोणत्याही तरुण व्यक्तीला प्राप्त करण्याची उमेद बाळगता येऊ शकेल, याची खातरजमा करण्याची काळजी घेण्यात आलेली आहे. आपल्या सर्व विद्यार्थ्यांमध्ये ही जीवन कौशल्ये विकसित करण्यासाठी प्रयास करणे हे प्रत्येक शिक्षकाचे कर्तव्यच आहे. त्यासाठीच यात सुरुवातीपासून शेवटपर्यंत वापरण्यात आलेली भाषा ही वस्तुनिष्ठ आहे, तसेच ती जाणीवपूर्वक लिंगनिरपेक्ष आणि सर्वसमावेशक ठेवली आहे. वेगवेगळ्या युवा गटासांठी कोणत्याही विशेष तरतूदींची आवश्यकता भासल्यास, त्यांचा समावेश विकसित करावयाचा जीवनकौशल्यविषयक अभ्यासक्रम आणि मूल्यांकन साधनसंच यात सामाविष्ट करण्याचे स्वातंत्र्य आहे.
एलएससीच्या भारतीय परिभाषाकोशात जीवनकौशल्यांच्या अभ्यासपूर्वक निश्चित केलेल्या यादीचा समावेश आहे. ही यादी 63 सामाजिक भावनिक शैक्षणिक बाबी, जीवनकौशल्ये ,एकवीसाव्या शतकात आवश्यक कौशल्यांचा आराखडा या आधारे विकसित केली आहेत . या विकसन कामात जागतिक पातळीवरील सात प्रदेशात झालेले अभ्यासकार्य तसेच भारतात या विषयी झालेले काम, यांचा विस्तृत आढावा घेण्यात आला आहे. एकूण 63 आराखड्यांपैकी 26 आराखड्यांची निवड त्यांची भारतीय पार्श्वभूमी लक्षात घेऊन केलेली आहे. हे निवडलेले आराखडे, त्यातील जीवनकौशल्यांची तुलना करून साक्षेपी रीतीने अंतिम निवड करण्यासाठी, EASEL लॅब्ज ऑफ हार्वर्ड स्कूल ऑफ एज्युकेशन यांच्याकडे सोपविण्यात आले. अंतिम केलेल्या कौशल्यांपैकी प्रत्येक कौशल्याची व्याख्या ही त्या कौशल्याशी संबंधित संशोधनात्मक प्रबंध साहित्याच्या आढाव्याच्या आधारे विकसित केलेली आहे.
हा परिभाषाकोश जीवन कौशल्य सहयोगी (एलएससी) समूहातील भागीदार संस्थाना पौगंडावस्थेतील मुलांच्या विशिष्ट कौशल्यांचे मोजमाप करण्यासाठीच्या मूल्यांकन साधनविकासनासाठी संदर्भ बिंदू म्हणून उपयोगी आहे. त्याचबरोबर जीवन कौशल्य सहयोगी (एलएससी) समूहातील भागीदारांकडून या संदर्भाआधारे प्रत्येक राज्यातील स्थिती तसेच गरजांशी सुसंगत जीवन कौशल्य परिभाषाकोश निर्मितीसाठी देखील उपयुक्त आहे. भारतातील विविध राज्यात जीवन कौशल्ये रुजविण्यासंदर्भात अभ्यासक्रमाची रचना करण्यासाठी आधार म्हणूनसुद्धा हा परिभाषाकोश वापरला जाऊ शकतो. आणि सगळ्यात महत्त्वाचे म्हणजे हा परिभाषाकोश शिक्षक आणि भागीदार आशासकीय संस्था यांना पौगंडावस्थेतील मुलांसाठी अध्ययन अध्यापन प्रकियेत जीवन कौशल्ये रुजवणाऱ्या अनुभवांची योजना करून मूल्यांचा खात्रीशीर पद्धतीने परिपोष करण्यासाठी महत्त्वाचा स्रोत होऊ शकतो.
एलएससी भारतीय जीवनकौशल्य परिभाषाकोश हा २६ भारतीय आणि आंतरराष्ट्रीय जीवनकौशल्य आराखड्यांवर आधारित आहे. हार्वर्ड विद्यापीठातील EASEL लॅब्जने, एलएससी समूहासाठी, या २६ आराखड्यातील जीवनकौशल्ये परस्परांशी कशा प्रकारे निगडीत आहेत याचा अभ्यास केला. भारतीय जीवनकौशल्य परिभाषाकोशातील जीवनकौशल्यांच्या व्याख्या तयार करताना या अभ्यासाचा संदर्भ विचारात घेण्यात आला; त्याचप्रमाणे भारतीय पार्श्वभूमी लक्षात घेऊन परिभाषेत पार्श्वभूमीशी साजेसे बदल करण्यात आले. याप्रकारे अंतिम केलेल्या एलएससी भारतीय परिभाषाकोशाची पडताळणी पुन्हा एकदा EASEL लॅब्जने केली याविषयीची माहिती आपल्याला या लॅबच्या Explore SEL या संकेत स्थळावर पाहता येईल.
Life skills
LSC इंडिया जीवन कौशल्य परिभाषाकोश प्रकल्पा अंतर्गत 52 जीवन कौशल्यांची निश्चिती करून, त्यांच्या व्याख्या, तसेच स्पष्टीकरणेही दिली आहेत. शिक्षक आणि इतर विविध भागधारक गटांना ही कौशल्ये सहज आणि प्रभावीपणे शोधण्यास मदत व्हावी यासाठी LSC परिभाषा कोषातील प्रत्येक जीवन कौशल्यासाठी एक किंवा अधिक टॅग निश्चित केले आहेत.
We invite you to share your feedback and comments on the LSC India Glossary. We are very keen to hear your ideas and suggestions as we continue to make the India Glossary better and more relevant. Please write to us here
एलएससी की जीवन कौशल शब्दावली भारत के युवाओं के लिए जीवन कौशल को मुख्यधारा की शिक्षा का एक हिस्सा बनाने के बारे में बातचीत को समृद्ध और तेज करने के लिए एक सामयिक संसाधन है। भारतीय संदर्भ में विकसित कौशल का एक व्यापक रूप से परिभाषित सेट, जीवन कौशल पारिस्थितिकी तंत्र के लिए एक सामान्य शब्दावली प्रदान करने के लिए आवश्यक है। उल्लिखित और समझाए गए सभी जीवन कौशल मानवीय क्षमताएं हैं, जो कोई भी युवा व्यक्ति, उनकी सामाजिक-आर्थिक पृष्ठभूमि, लिंग, यौन अभिविन्यास या तंत्रिका-विविधता की परवाह किए बिना, उप्योग कर सकता है
जीवन कौशल महत्वपूर्ण प्रक्रियाएं हैं जो किसी व्यक्ति को व्यक्तिगत आत्मविश्वास, सामाजिक विवेक और पेशेवर क्षमता की भावना के साथ परिचित, अपरिचित और चुनौतीपूर्ण संदर्भों के माध्यम से नेविगेट करने में मदद करती हैं। वे प्रक्रियाओं के उपयोग के माध्यम से विकसित होते हैं जो व्यक्तिगत, स्थानीय और क्षेत्रीय विविधता के लिए समावेशी और संवेदनशील होते हैं।
भारत के युवाओं के लिए जीवन कौशल प्रशिक्षण को मुख्यधारा की शिक्षा का एक हिस्सा बनाने के बारे में बातचीत में तेजी लाने के लिए एलएससी की लाइफ स्किल्स शब्दावली की बहुत आवश्यकता है। शब्दों और परिभाषाओं का एक व्यापक रूप से परिभाषित सेट आमतौर पर समझी जाने वाली शब्दावली के साथ व्यावहारिक बातचीत और चर्चा करना आसान बनाता है।
यह सुनिश्चित करने के लिए ध्यान रखा गया है कि उल्लिखित और समझाए गए सभी कौशल मानवीय क्षमताएं हैं, जो किसी भी युवा व्यक्ति, उनकी सामाजिक-आर्थिक पृष्ठभूमि, लिंग, यौन अभिविन्यास या तंत्रिका विविधता की परवाह किए बिना, आकांक्षा कर सकता है। यह प्रत्येक शिक्षक का कर्तव्य है कि वह अपने सभी शिक्षार्थियों में इन जीवन कौशलों को बढ़ावा देने का प्रयास करे। इसलिए इस्तेमाल की जाने वाली भाषा पूरी तरह से उद्देश्यपूर्ण है, जानबूझकर लिंग-तटस्थ, और समावेश का तात्पर्य है। कोई विशेष प्रावधान जो युवा लोगों के विभिन्न समूहों की आवश्यकता है, इस शब्दावली से उत्पन्न होने वाले जीवन कौशल पाठ्यक्रम और मूल्यांकन उपकरण में इंगित किया जा सकता है.|
यह सुनिश्चित करने के लिए ध्यान रखा गया है कि उल्लिखित और समझाए गए सभी कौशल मानवीय क्षमताएं हैं, जो किसी भी युवा व्यक्ति, उनकी सामाजिक-आर्थिक पृष्ठभूमि, लिंग, यौन अभिविन्यास या तंत्रिका विविधता की परवाह किए बिना, आकांक्षा कर सकता है। यह प्रत्येक शिक्षक का कर्तव्य है कि वह अपने सभी शिक्षार्थियों में इन जीवन कौशलों को बढ़ावा देने का प्रयास करे। इसलिए इस्तेमाल की जाने वाली भाषा पूरी तरह से उद्देश्यपूर्ण है, जानबूझकर लिंग-तटस्थ, और समावेश का तात्पर्य है। कोई विशेष प्रावधान जो युवा लोगों के विभिन्न समूहों की आवश्यकता है, इस शब्दावली से उत्पन्न होने वाले जीवन कौशल पाठ्यक्रम और मूल्यांकन उपकरण में इंगित किया जा सकता है।
यह शब्दावली एलएससी भागीदारों द्वारा युवा लोगों में विशिष्ट कौशल को मापने के लिए मूल्यांकन उपकरणों के विकास के लिए एक संदर्भ बिंदु है, साथ ही, एलएससी भागीदारों से इनपुट का उपयोग करके प्रत्येक राज्य के लिए जीवन कौशल की एक प्रासंगिक शब्दावली है। यह भारत के विभिन्न राज्यों में जीवन कौशल सिखाने के लिए प्रासंगिक पाठ्यक्रम तैयार करने का आधार भी हो सकता है। सबसे महत्वपूर्ण बात यह है कि शब्दावली शिक्षकों और गैर सरकारी संगठनों के भागीदारों के लिए सीखने की प्रक्रियाओं और अनुभवों को बदलने के लिए एक महत्वपूर्ण संसाधन हो सकती है, ताकि वे युवा लोगों में जीवन कौशल के प्रामाणिक पोषण को सक्षम कर सकें।
एलएससी इंडिया ग्लोसरी ऑफ लाइफ स्किल्स को 26 भारतीय और अंतर्राष्ट्रीय ढांचे में कौशल द्वारा सूचित किया गया था। इन रूपरेखाओं को एलएससी के लिए हार्वर्ड विश्वविद्यालय में ईएएसईएल लैब्स द्वारा मैप किया गया था ताकि यह समझा जा सके कि इन ढांचे में जीवन कौशल एक दूसरे से कैसे संबंधित हैं। भारतीय शब्दावली में जीवन कौशल की परिभाषाओं ने इस मानचित्रण को ध्यान में रखा है और उन्हें भारत के लिए अनुकूलित और प्रासंगिक बनाया है। आप ईएएसईएल लैब्स की एक्सप्लोर एसईएल वेबसाइट पर एलएससी इंडिया ग्लोसरी में जीवन कौशल की मैपिंग बैक पा सकते हैं।
Life skills
SKILLTAGS: LSC इंडिया ग्लासरी ऑफ लाइफ स्किल्स 52 जीवन कौशलों को सूचीबद्ध, परिभाषित व व्याख्यायित किया गया है। शिक्षकों और अन्य शिक्षा से जुड़े लोगो के लिए इन कौशलों को आसानी से और प्रभावी ढंग से खोजने के लिए हमने LSC शब्दावली में प्रत्येक जीवन कौशल के लिए एक अनुशंसित क्षेत्र के रूप में एक या अधिक श्रेणी में विभक्त किया हैं।
We invite you to share your feedback and comments on the LSC India Glossary. We are very keen to hear your ideas and suggestions as we continue to make the India Glossary better and more relevant. Please write to us here
LSC ની લાઇફ સ્કિલ્સ ગ્લોસરી એ ભારતના યુવા લોકો માટે જીવન કૌશલ્યોને મુખ્ય પ્રવાહના શિક્ષણનો એક ભાગ બનાવવાની આસપાસની વાતચીતને સમૃદ્ધ બનાવવા અને વેગ આપવા માટે સમયસરનું સાધન છે. તે કૌશલ્યોનો એક વ્યાપક રીતે વ્યાખ્યાયિત સમૂહ છે જે ભારતીય સંદર્ભમાં વિકસાવવામાં આવ્યો છે, તે જીવન કૌશલ્ય ઇકોસિસ્ટમ માટે સામાન્ય શબ્દભંડોળ પ્રદાન કરવા માટે જરૂરી છે. અહીં ઉલ્લેખિત અને વર્ણવેલ તમામ જીવન કૌશલ્યો એ માનવીય ક્ષમતાઓ છે જે કોઈપણ યુવાન વ્યક્તિ તેમની સામાજિક-આર્થિક પૃષ્ઠભૂમિ, લિંગ, જાતીય અભિગમ અથવા ન્યુરોલોજીકલ વિવિધતાને ધ્યાનમાં લીધા વિના ઈચ્છી શકે છે.
જીવન કૌશલ્યો એવી ક્ષમતાઓ છે જે વ્યક્તિને વ્યક્તિગત આત્મવિશ્વાસ, સામાજિક અંતરાત્મા અને વ્યાવસાયિક યોગ્યતાની ભાવના સાથે જીવન સંદર્ભોની શ્રેણીને ચલાવવા માટે સક્ષમ બનાવે છે. તેઓ પ્રક્રિયાઓના ઉપયોગ દ્વારા વિકસાવવામાં આવે છે જે વ્યક્તિગત, સ્થાનિક અને પ્રાદેશિક વિવિધતા માટે સમાવિષ્ટ અને સંવેદનશીલ હોય છે.
જીવન કૌશલ્યની 'ઈન્ડિયા ગ્લોસરી' બનાવવાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ભારતીય યુવાનોની વિવિધ અને વિશિષ્ટ જરૂરિયાતોને સમાવીને સામાન્ય શબ્દભંડોળનો ઉપયોગ કરીને શિક્ષકો વચ્ચે જીવન કૌશલ્ય પર વાતચીતને સક્ષમ કરવાનો છે. લક્ષ્યાંકિત રીતે યુવાનોમાં જીવન કૌશલ્યોને ઉત્તેજન આપવા માટે અભ્યાસક્રમ, હસ્તક્ષેપ અને મૂલ્યાંકન સાધનોની રચના માટે 'ગ્લોસરી' પ્રારંભિક બિંદુ બની શકે છે.
તેની ખાતરી કરવા માટે કાળજી લેવામાં આવી છે કે અહીં ઉલ્લેખિત અને સમજાવવામાં આવેલ તમામ કૌશલ્યો માનવીય ક્ષમતાઓ છે જે કોઈપણ યુવાન વ્યક્તિ તેની સામાજિક-આર્થિક પૃષ્ઠભૂમિ, લિંગ, જાતીય અભિગમ અથવા ન્યુરોલોજીકલ વિવિધતાને ધ્યાનમાં લીધા વગર ઈચ્છી શકે છે. તે શિક્ષકો પર ફરજ પાડે છે કે તેઓ તેમના તમામ શીખનારાઓમાં આ જીવન કૌશલ્યોને પ્રોત્સાહન આપવાનો પ્રયાસ કરે. તેથી વપરાયેલી ભાષા સમગ્ર હેતુલક્ષી છે, ઇરાદાપૂર્વક લિંગ-તટસ્થ છે, અને સમાવેશ સૂચવે છે. યુવા લોકોના વિવિધ જૂથોને જરૂરી હોય તેવી કોઈપણ વિશેષ જોગવાઈઓ જીવન કૌશલ્ય અભ્યાસક્રમ અને મૂલ્યાંકન સાધનોમાં સૂચવી શકાય છે જે 'ગ્લોસરી'માંથી ઉદ્ભવે છે.
જીવન કૌશલ્યોની LSC ની 'ઇન્ડિયા ગ્લોસરી' એ 52 જીવન કૌશલ્યોની સૂચિ છે જે 63 SEL, જીવન કૌશલ્યો અને 21મી સદીના કૌશલ્ય માળખાની વિસ્તૃત સમીક્ષામાંથી ઉભરી આવી છે જે આમાં કરવામાં આવેલા કાર્ય પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને વૈશ્વિક સ્તરે 7 પ્રદેશોને આવરી લે છે. પ્રદેશો અને ભારતમાં પણ.
આ ઉપરાંત, જીવન કૌશલ્ય પર નિષ્ણાતોના મંતવ્યો પણ આ સૂચિમાં ફાળો આપે છે જે સર્વેક્ષણો અને ઇન્ટરવ્યુ દ્વારા એકત્રિત કરવામાં આવે છે. આ દરેક જીવન કૌશલ્ય માટેની વ્યાખ્યાઓ સાહિત્યની સમીક્ષાઓ અને સંબંધિત સંશોધન પત્રોના આધારે વિકસાવવામાં આવી છે.
'ઇન્ડિયા ગ્લોસરી'ના વર્તમાન સંસ્કરણ સુધીની વિકાસ પ્રક્રિયામાં, 'LSC' ટીમના સભ્યો અને દાતાઓ સહિત શિક્ષકો, માનસિક સ્વાસ્થ્ય વ્યાવસાયિકો વગેરે દ્વારા ચકાસણી અને સમીક્ષાના ઘણા રાઉન્ડનો સમાવેશ થાય છે.
આ 'ગ્લોસરી' એ યુવાનોમાં ચોક્કસ કૌશલ્યોને માપવા માટે 'LSC' ભાગીદારો દ્વારા મૂલ્યાંકન સાધનોના વિકાસ માટેનો એક સંદર્ભ બિંદુ છે, તેમજ 'LSC' ભાગીદારોના ઇનપુટ્સનો ઉપયોગ કરીને દરેક રાજ્ય માટે જીવન કૌશલ્યોની સંદર્ભિત 'શબ્દકોષ' છે. તે ભારતના વિવિધ રાજ્યોમાં જીવન કૌશલ્યો શીખવવા માટે સંબંધિત અભ્યાસક્રમની રચના માટેનો આધાર પણ બનાવી શકે છે. વધુ મહત્ત્વની વાત એ છે કે, 'ગ્લોસરી' એ શિક્ષકો અને એનજીઓ ભાગીદારો માટે યુવા લોકોમાં અધિકૃત જીવન કૌશલ્યોના વિકાસને સક્ષમ કરવા માટે રચાયેલ શીખવાની પ્રક્રિયાઓ અને અનુભવોને રૂપાંતરિત કરવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ સ્ત્રોત હશે.
ઈન્ડિયા ગ્લોસરી માટે સમીક્ષા કરાયેલા 63 ભારતીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્રેમવર્કમાંથી, 26 ફ્રેમવર્કને હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટી ખાતે EASEL લેબ્સ દ્વારા મેપ કરવામાં આવ્યા હતા જેથી આ ફ્રેમવર્કમાં જીવન કૌશલ્યો કેવી રીતે વર્ણવવામાં આવે છે અને તેઓ એકબીજા સાથે કેવી રીતે સંબંધિત છે. ઈન્ડિયા ગ્લોસરીમાં જીવન કૌશલ્યની વ્યાખ્યાઓએ આ મેપિંગને ધ્યાનમાં લીધું છે, તેને ભારત માટે અનુકૂલિત કર્યું છે. તમે EASEL લેબ્સ દ્વારા એક્સપ્લોર SEL વેબસાઇટ પર LSC ઇન્ડિયા ગ્લોસરીમાં જીવન કૌશલ્યોનું મેપિંગ બેક શોધી શકો છો.
Life skills
સ્કિલ ટૅગ્સ: લાઇફ સ્કિલ્સની 'ઇન્ડિયા ગ્લોસરી'માં 52 જીવન કૌશલ્યો અહીં વ્યાખ્યાયિત અને સમજાવવામાં આવ્યા છે. જો કે શિક્ષકો અને અન્ય સંસ્થાઓને આટલી બધી કૌશલ્યો દ્વારા તેમની રીતે વાટાઘાટો કરવામાં મદદ કરવા માટે, દરેક જીવન કૌશલ્યને નીચે વર્ણવેલ સાત ટૅગમાંથી એક અથવા વધુ ટૅગ સાથે કાળજીપૂર્વક ટૅગ કરવામાં આવ્યા છે.
અમે તમને 'LSC ઈન્ડિયા ગ્લોસરી' પર તમારો પ્રતિસાદ અને ટિપ્પણીઓ શેર કરવા માટે આમંત્રિત કરીએ છીએ. અમે તેના વિશે તમારા વિચારો અને સૂચનો સાંભળવા માટે ખૂબ જ ઉત્સુક છીએ, કારણ કે અમે 'ભારત ગ્લોસરી'ને વધુ સારી અને વધુ સુસંગત બનાવવાનું ચાલુ રાખીએ છીએ. કૃપા કરીને અમને અહીં લખો
ಭಾರತದ ಯುವಜನತೆಯ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಕೌಶಲವು ಭಾಗವಾಗಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಸಂವಾದವನ್ನು ತೀವ್ರಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಉತ್ಕೃಷ್ಟಗೊಳಿಸಲು LSC ಯ ಜೀವನ ಕೌಶಲ ಶಬ್ದಕೋಶವು ಸಹಾಯಕ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಜೀವನ ಕೌಶಲದ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಶಬ್ದಕೋಶವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು, ಭಾರತೀಯ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾದ ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾದ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳು ತಮ್ಮ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ, ಲಿಂಗ, ಲೈಂಗಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಅಥವಾ ನರ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ಹೊರತಾಗಿ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿ ಬಯಸುವ ಮಾನವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಾಗಿವೆ.
ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮ್ಮತಿ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಪರತೆಯಿಂದ ಜೀವನದ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಾಗಿವೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸಂವೇದನೆ ಮತ್ತು ಸಮನ್ವಯತೆ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಇವುಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
LSC ಯ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳ ಶಬ್ದಕೋಶವು ಜೀವನ ಕೌಶಲ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಭಾರತದ ಯುವಜನತೆಯ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿ ಶಿಕ್ಷಣದ ಭಾಗವನ್ನಾಗಿಸುವ ಸಂವಾದಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚುಗೊಳಿಸಲು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ. ಸಂವಾದ ಹಾಗೂ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನುLSC ಯ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳ ಶಬ್ದಕೋಶವು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ತಮ್ಮ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ, ಲಿಂಗ, ಲೈಂಗಿಕತೆ ಅಥವಾ ವಿವಿಧ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿ ಕೂಡ, ತಿಳಿಸಿದ ಮತ್ತು ವಿವರಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಕೌಶಲಗಳು ಯಾವುದೇ ಯುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಬಯಸಿದಂತೆ ಇರಲು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಬೇಕು. ಆದ್ದರಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಶಿಕ್ಷಕರು ಈ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಲಿಕಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಸಿಬೇಕು. ಹಾಗಾಗಿ, ಬಳಸುವ ಭಾಷೆಯು ವಸ್ತುನಿಷ್ಠವಾಗಿರಬೇಕು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಲಿಂಗ-ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಮನ್ವಯತೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಬೇಕು. ಯುವ ಜನರ ವಿವಿಧ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಅವಶ್ಯವಾದ ಯಾವುದೇ ವಿಶೇಷ ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ಈ ಶಬ್ದಕೋಶದ ಪಠ್ಯಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಾಂಕನ ಸಾಧನಗಳಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಬಹುದು.
LSC ಯ ಭಾರತೀಯ ಶಬ್ದಕೋಶವು 63 SEL, ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳು, ಮತ್ತು 21ನೇ ಶತಮಾನದ ಕೌಶಲಗಳ ಚೌಕಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ 7 ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾದ ಸಂಶೋಧನಾ ಕಾರ್ಯದಿಂದ ಕಂಡುಬಂದ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳ ಸಮಗ್ರ ಪಟ್ಟಿಯಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು 63 ಚೌಕಟ್ಟುಗಳಿಂದ, 26 ಚೌಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ, EASEL Labs of Harvard School of Educationನ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಲು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಸಂಬಂಧಿತ ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ ಪ್ರತಿ ಕೌಶಲಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಖ್ ಯಾನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಶಬ್ದಕೋಶವು ಯುವಜನರಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಅಳೆಯಲು, ಜೊತೆಗೆ, ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಶಬ್ದಕೋಶ ಒದಗಿಸಲು, ಮೌಲ್ಯಂಕನ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು LSC ತಂಡಕ್ಕೆ ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಬೋಧಿಸಲು ಪಠ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಸಹ ಯಕವಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ, ಶಬ್ದಕೋಶವು, ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ, ಯುವ ಜನತೆಯಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಕಲಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಪ್ರಮುಖ ಸಂಪನ್ಮೂಲವಾಗಿದೆ
LSC ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳ ಭಾರತೀಯ ಶಬ್ದಕೋಶವನ್ನು 26 ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳಿಂದ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. EASEL Labs at Harvard University ಯು LSC ತಂಡಕ್ಕೆ ಈ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿನ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳು ಹೇಗೆ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಸಲು ಮ್ಯಾಪ್ ಮಾಡಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಶಬ್ದಕೋಶದಲ್ಲಿ ಈ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿಸಲು ಅಳವಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಅನ್ನು LSC ಭಾರತೀಯ ಶಬ್ದಕೋಶದ Explore SEL ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
Life skills
ಸ್ಕಿಲ್ ಟ್ಯಾಗ್ : ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳ ಭಾರತೀಯ ಶಬ್ದಕೋಶದಲ್ಲಿ ೫೨ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮ್ತತ್ತು ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅದಾಗ್ಯೂ, ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಒಂದು ಅಥವ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ತಿಳಿಸಿದಂತೆ ಏಳು ಟ್ಯಾಗ್ ಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ
LSC ಭಾರತೀಯ ಶಬ್ದಕೋಶದ ಕುರಿತು ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆ ಹಾಗೂ ಹಿಮ್ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಕೋರಲಾಗಿದೆ. ನಿಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ನಾವು ಕಾತುರದಿಂದ್ದೇವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಶಬ್ದಕೋಶವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಪೂರಕವಾಗಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತೇವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಬರೆಯಿರಿ
LSC’s Life Skills Glossary is a timely resource to enrich and accelerate the conversation around making life skills a part of mainstream education for India’s young people. A comprehensively defined set of skills, developed in the Indian context, is necessary for providing a common vocabulary for the life skills ecosystem. All the life skills mentioned and explained are human capabilities that any young person, regardless of their socio-economic background, gender, sexual orientation or neurodiversity, could aspire for.
Life skills are abilities that enable a person to navigate a range of life contexts with a sense of personal confidence, social conscience and professional competence.
They are developed through the use of processes that are inclusive and sensitive to individual, local and regional diversity.
LSC’s Life Skills Glossary is much needed to accelerate the conversation around making life skills training a part of mainstream education for India’s young people. A comprehensively defined set of terms and definitions makes it easier to have insightful conversations and discussions with a commonly understood vocabulary.
Care has been taken to ensure that all the skills mentioned and explained are human capabilities that any young person, regardless of their socio-economic background, gender, sexual orientation or neurodiversity, could aspire for. It behoves every educator to endeavour to foster these life skills in all their learners. The language used is therefore objective throughout, deliberately gender-neutral, and implies inclusion. Any special provisions that different groups of young people require could be indicated in the life skills curricula and assessment tools that arise from this glossary.
LSC’s India Glossary of life skills is a list of life skills that emerged from an extensive review of 63 SEL, life skills, and 21st-century skills frameworks, globally covering 7 regions with a special focus on work done in and on India. Out of the 63 frameworks, 26 were chosen considering their focus on the Indian landscape and shared with the EASEL Labs of Harvard School of Education for mapping. The definitions for each of these skills have been developed based on literature reviews of relevant research papers.
This glossary is a reference point for the development of assessment tools by LSC partners to measure specific skills in young people, as well as, a contextualised glossary of life skills for each state, using inputs from LSC partners. It can also be the basis for designing contextualised curriculum to teach life skills in the different states of India. Most importantly, the glossary can be a vital resource for teachers and NGO partners to alter learning processes and experiences they design to enable the authentic nurturing of life skills in young people.
The LSC India Glossary of Life Skills was informed by skills across 26 Indian and International frameworks. These frameworks were mapped by EASEL Labs at Harvard University for LSC to understand how the life skills in these frameworks relate to each other. The definitions of the life skills in the India Glossary have taken this mapping into consideration and adapted as well as contextualised them for India. You can find the mapping back of the life skills in the LSC India Glossary on the Explore SEL website by EASEL Labs
Life skills
LSC’s Life Skills Glossary is a timely resource to enrich and accelerate the conversation around making life skills a part of mainstream education for India’s young people. A comprehensively defined set of skills, developed in the Indian context, is necessary for providing a common vocabulary for the life skills ecosystem. All the life skills mentioned and explained are human capabilities that any young person, regardless of their socio-economic background, gender, sexual orientation or neurodiversity, could aspire for.
Life skills are abilities that enable a person to navigate a range of life contexts with a sense of personal confidence, social conscience and
professional competence.
They are developed through the use of processes that are inclusive and sensitive to individual, local and regional diversity.
LSC’s Life Skills Glossary is much needed to accelerate the conversation around making life skills training a part of mainstream education for India’s young people. A comprehensively defined set of terms and definitions makes it easier to have insightful conversations and discussions with a commonly understood vocabulary.
Care has been taken to ensure that all the skills mentioned and explained are human capabilities that any young person, regardless of their socio-economic background, gender, sexual orientation or neurodiversity, could aspire for. It behoves every educator to endeavour to foster these life skills in all their learners. The language used is therefore objective throughout, deliberately gender-neutral, and implies inclusion. Any special provisions that different groups of young people require could be indicated in the life skills curricula and assessment tools that arise from this glossary.
LSC’s India Glossary of life skills is a list of life skills that emerged from an extensive review of 63 SEL, life skills, and 21st-century skills frameworks, globally covering 7 regions with a special focus on work done in and on India. Out of the 63 frameworks, 26 were chosen considering their focus on the Indian landscape and shared with the EASEL Labs of Harvard School of Education for mapping. The definitions for each of these skills have been developed based on literature reviews of relevant research papers.
This glossary is a reference point for the development of assessment tools by LSC partners to measure specific skills in young people, as well as, a contextualised glossary of life skills for each state, using inputs from LSC partners. It can also be the basis for designing contextualised curriculum to teach life skills in the different states of India. Most importantly, the glossary can be a vital resource for teachers and NGO partners to alter learning processes and experiences they design to enable the authentic nurturing of life skills in young people.
The LSC India Glossary of Life Skills was informed by skills across 26 Indian and International frameworks. These frameworks were mapped by EASEL Labs at Harvard University for LSC to understand how the life skills in these frameworks relate to each other. The definitions of the life skills in the India Glossary have taken this mapping into consideration and adapted as well as contextualised them for India. You can find the mapping back of the life skills in the LSC India Glossary on the Explore SEL website by EASEL Labs.
Life skills